آیا میدانستید کلاژن پپتاید به سرعت بیشتری نسبت به کلاژن معمولی در بدن جذب میشود؟ کلاژن پپتاید، که به عنوان کلاژن هیدرولیز شده نیز شناخته میشود، از تجزیه پروتئین کلاژن به قطعات کوچکتر به دست میآید و به راحتی توسط بدن جذب میشود.
تحقیقات نشان دادهاند مصرف روزانه ۵ تا ۱۰ گرم کلاژن پپتاید به مدت ۸ تا ۱۲ هفته میتواند رطوبت پوست را افزایش داده و چین و چروکها را کاهش دهد. همچنین، تزریق کلاژن پپتاید یا استفاده از پودر کلاژن پپتاید به صورت مکمل میتواند به کاهش درد مفاصل، بهبود آرتروز و حتی افزایش توده عضلانی کمک کند.
در این مقاله، ما به بررسی کامل کلاژن پپتاید میپردازیم. شما با ماهیت کلاژن پپتاید، فواید متعدد آن برای پوست و مفاصل، روشهای مختلف استفاده، و البته عوارض احتمالی آن آشنا خواهید شد. همچنین به شما کمک میکنیم تا درباره هزینه کلاژن پپتاید و انتخاب بهترین نوع مکمل یا روش تزریق آن تصمیم آگاهانهای بگیرید.
کلاژن پپتاید چیست و چگونه ساخته میشود؟
کلاژن فراوانترین پروتئین در بدن انسان است که نقش حیاتی در ساختار پوست، استخوان، عضلات و تاندونها دارد. با افزایش سن، تولید طبیعی کلاژن در بدن کاهش مییابد که منجر به افتادگی پوست و بروز چینوچروک میشود. کلاژن پپتاید راهکاری برای جبران این کمبود است.
فرآیند هیدرولیز در تولید کلاژن پپتاید
کلاژن پپتاید (که با نام کلاژن هیدرولیز شده نیز شناخته میشود) محصولی است که از طریق فرآیندی به نام هیدرولیز تولید میشود. در این فرآیند، زنجیرههای بلند پروتئینی کلاژن به قطعات کوچکتر به نام پپتید شکسته میشوند.
در واقع، هیدرولیز یک مرحله حیاتی در ساخت پپتیدهای کلاژن است که در تولید پودر و قرصهای کلاژن مورد استفاده قرار میگیرد. این فرآیند شامل دو مرحله اصلی است:
- استخراج کلاژن از منبع حیوانی و تبدیل آن به ژلاتین
- تیمار ژلاتین با پروتئینازهای خاص برای تشکیل پپتیدهای کوچکتر کلاژن
نکته مهم اینکه پس از هیدرولیز، پپتیدهای کلاژن تمام ۱۹ اسید آمینه اصلی خود را حفظ میکنند، اما اندازه آنها به طور قابل توجهی کوچکتر میشود. پپتیدهای کلاژن پس از هیدرولیز، ۵۰ تا ۱۰۰ برابر کوچکتر از یک مولکول کلاژن هیدرولیز نشده هستند.
تفاوت کلاژن پپتاید با کلاژن معمولی
تفاوت اصلی بین کلاژن معمولی و کلاژن پپتاید در ساختار مولکولی و قابلیت جذب آنها است:
ویژگی | کلاژن معمولی | کلاژن پپتاید |
---|---|---|
ساختار مولکولی | زنجیرههای پروتئینی بلند | پپتیدهای کوچک (وزن مولکولی متوسط ۳.۳ کیلو دالتون) |
قابلیت جذب | هضم و جذب دشوار | هضم و جذب راحتتر |
عبور از سیستم گوارش | محدود | به راحتی از دستگاه گوارش عبور کرده و وارد جریان خون میشود |
فراهمی زیستی | کم | نسبتاً بالا |
هنگامی که یک مکمل کلاژن معمولی مصرف میکنید، بدن شما فقط میتواند بخش کوچکی از آن را جذب کند. در مقابل، کلاژن پپتاید به دلیل اندازه کوچکتر مولکولها، با سهولت بیشتری جذب میشود و در دسترس بدن قرار میگیرد.
منابع حیوانی رایج برای استخراج کلاژن
کلاژن پپتاید از منابع مختلف حیوانی استخراج میشود که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند:
کلاژن گاوی: استخوان، پوست و بافت همبند گاو منبع اصلی استخراج کلاژن است. این نوع به دلیل در دسترس بودن و زیستسازگاری بالا، کاربرد گستردهای دارد.
کلاژن خوک: از محصولات جانبی خوک استخراج میشود و شباهت زیادی به کلاژن انسانی دارد. به طور گستردهای در ترمیم تاندون، فتق و بهبود پوست استفاده میشود.
کلاژن مرغ: از استخوان، بافت همبند، مواد مفصلی، غشای پوسته تخم مرغ و غضروف مرغ به دست میآید.
کلاژن ماهی (دریایی): از استخوان، پوست و فلس ماهی استخراج میشود. علاوه بر این، استفاده از محصولات جانبی فرآوری ماهی مانند پوست، استخوان و فلس، به حل مشکلات آلودگی محیط زیست نیز کمک میکند.
باید توجه داشت که برای سنتز و کارکرد مؤثر کلاژن، حضور ویتامین C ضروری است. این ویتامین به اتصال فیبرهای کلاژن به یکدیگر کمک میکند و بسیاری از مکملهای کلاژن پپتاید برای اثربخشی بیشتر، حاوی مقداری ویتامین C نیز هستند.
فواید تزریق کلاژن پپتاید برای بدن
با افزایش سن، بدن ما به طور طبیعی کلاژن کمتری تولید میکند. از حدود ۲۰ سالگی، این روند کاهشی آغاز شده و تا سن ۴۰ سالگی، سالانه حدود ۱ درصد از کلاژن بدن از دست میرود. خوشبختانه، مصرف کلاژن پپتاید میتواند فواید چشمگیری برای بخشهای مختلف بدن داشته باشد.
افزایش خاصیت ارتجاعی پوست و کاهش چینوچروک
کلاژن پپتاید نقش اساسی در آبرسانی و حفظ کشسانی پوست دارد. مطالعات نشان میدهد افرادی که به مدت ۸ تا ۱۲ هفته روزانه ۵ گرم کلاژن پپتاید مصرف کردهاند، خشکی پوست کمتری داشته و افزایش قابل توجهی در خاصیت ارتجاعی پوست خود تجربه کردهاند.
در تحقیقی دیگر، پس از ۸ هفته مصرف مکمل پپتاید کلاژن، حجم چین و چروکهای پوست در گروه مصرفکننده به میزان قابل توجهی (۲۰.۱ درصد) در مقایسه با گروه دارونما کاهش یافت. حتی در برخی موارد، کاهش ۴۹.۹ درصدی در حجم چین و چروکها مشاهده شده است.
علاوه بر این، مصرف مکمل کلاژن پپتاید باعث افزایش ۶۵ درصدی پیشساز کلاژن نوع ۱ و افزایش ۱۸ درصدی مقدار الاستین در مقایسه با گروه دارونما شده است. این تغییرات، پوستی جوانتر و شادابتر را به ارمغان میآورد.
تقویت مفاصل و کاهش دردهای عضلانی
کلاژن برای حفظ غضروف، که بافتی قوی و انعطافپذیر در مفاصل است، اهمیت زیادی دارد. غضروف در طول زمان تجزیه شده و شرایط دردناکی مانند آرتروز ایجاد میکند. مکمل کلاژن پپتاید میتواند این روند را آهسته کند.
مطالعات نشان میدهد که مصرف کلاژن پپتاید به طور قابل توجهی درد مفاصل را در بین ورزشکاران، افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری دژنراتیو مفصل کاهش میدهد. به طور کلی، مصرف مکملی حاوی ۱۰ گرم کلاژن به مدت دو سال به مفاصل آرامش داده و درد آنها را تسکین میدهد.
کلاژن همچنین:
- باعث تحریک استئوبلاست (سلول هدف تولید کلاژن در استخوان) میشود
- مانع از بین رفتن مایع میان مفصلی میگردد
- کاهش التهاب مفاصل استخوان را به همراه دارد
بهبود سلامت مو و ناخن
کلاژن پپتاید میتواند به تقویت موها و ناخنها کمک کرده و آنها را سالمتر نگه دارد. کلاژن نوع ۱ برای سلامت ناخنها بسیار مفید است و حاوی آمینو اسیدهای مختلف به ویژه آرژنین و پرولین است که برای رشد ناخن ضروری هستند.
نتایج یک مطالعه نشان داد افرادی که روزانه ۲.۵ گرم پپتید کلاژن را به مدت ۲۴ هفته مصرف کرده بودند، سلامت ناخنهایشان بهبود یافته بود. این افراد ۱۲ درصد افزایش سرعت رشد ناخن و ۴۲ درصد کاهش در دفعات شکسته شدن ناخن را تجربه کردند.
برای موها نیز، آمینو اسیدهای سازنده کلاژن نقش بسیار مهمی در تقویت و ترمیم فولیکولهای مو، افزایش رشد و آبرسانی به مو دارند.
تأثیر بر سلامت استخوان و تراکم استخوانی
کلاژن نقش مهمی در سلامت استخوانها ایفا میکند. با افزایش سن، کلاژنهای درون استخوان از بین میروند و میتوانند منجر به پوکی استخوان شوند. در یک مطالعه، به ۶۶ خانم روزانه حدود ۵ گرم کلاژن در طول یک سال داده شد. پس از این مدت، تراکم مواد معدنی استخوانها حدود ۷ درصد افزایش یافت.
پپتاید کلاژن میتواند:
- سطح پروتئین در خون را کاهش دهد
- از شکستن استخوانها جلوگیری کند
- میزان تراکم مواد معدنی در استخوانها را افزایش دهد
همچنین مطالعات نشان داده مصرف مکمل کلاژن با تغییر مطلوب مارکرهای استخوانی همراه بوده که نشاندهنده بهبود تولید استخوان و کاهش ضریب تخریب استخوان است.
نقش در بهبود عملکرد گوارشی
کلاژن نقش کلیدی در حفظ سلامت رودهها دارد. بافت رودهها شامل لایههای مختلفی است که برای عملکرد بهینه ضروری هستند. کلاژن این لایهها را تقویت کرده و از خرابی و التهاب در رودهها جلوگیری میکند.
کلاژن پپتاید با خواص ضد التهابی خود میتواند در کاهش التهابهای رودهای و عوارض آنها مؤثر باشد. علاوه بر این، با افزایش قدرت و انعطافپذیری لایههای روده، میتواند سیستم ایمنی را تقویت کرده و از نفوذ عوامل مضر به رودهها جلوگیری کند.
مصرف کلاژن میتواند با تسهیل جذب آب و ترشح مخاط در رودهها، در عملکرد صحیح گوارشی و جلوگیری از مشکلات مانند یبوست کمک کند. بنابراین، استفاده از تزریق یا مکمل کلاژن پپتاید برای بهبود عملکرد گوارشی و حفظ سلامت رودهها میتواند بسیار مفید باشد.
نحوه تزریق و ماندگاری اثر کلاژن پپتاید
تزریق کلاژن پپتاید یکی از روشهای موثر برای جوانسازی پوست محسوب میشود که توسط متخصصان پوست در کلینیکهای زیبایی انجام میشود. در ادامه به بررسی روشهای تزریق، مدت زمان ماندگاری و مقایسه آن با مصرف خوراکی پپتاید کلاژن میپردازیم.
روشهای تزریق کلاژن پپتاید در کلینیکها
تزریق کلاژن پپتید (که گاهی با نام تجاری Bellafill شناخته میشود) معمولاً به لایه میانی پوست (درم) که محل اصلی تولید کلاژن است، انجام میشود. قبل از تزریق، متخصص پوست جلسه مشاورهای برگزار میکند تا نوع کلاژن مناسب و شرایط پوست بیمار را بررسی نماید. سپس نقاط مورد نظر برای تزریق علامتگذاری و ضدعفونی میشوند.
معمولاً پیش از تزریق، ناحیه مورد نظر بیحس میشود تا بیمار درد کمتری احساس کند. کلاژن تزریقی میتواند در نواحی مختلفی استفاده شود، از جمله:
- رفع چین و چروکهای صورت
- پر کردن و برجسته کردن لبها و گونهها
- بهبود ظاهر جای جوش
- ترمیم ترکهای پوستی
- تزریق در ناحیه زیر چشم و بینی
مدت زمان ماندگاری اثر تزریق
در مقایسه با سایر فیلرها، ماندگاری تزریق کلاژن پپتاید قابل توجه است. نتایج تزریق کلاژن عموماً تا ۵ سال ماندگار محسوب میشود که در مقایسه با فیلرهای هیالورونیک اسید که فقط ۳ تا ۶ ماه دوام دارند، بسیار طولانیتر است.
عوامل مختلفی بر ماندگاری اثر تزریق کلاژن تأثیرگذار هستند:
نوع کلاژن استفاده شده: برخی فرمولاسیونهای کلاژن میتوانند ماندگاری بیشتری داشته باشند.
محل تزریق: ماندگاری در نواحی مختلف متفاوت است. برای مثال، در ناحیه چین و چروکهای صورت ممکن است نیاز به تزریق مجدد چندین بار در سال باشد، در حالی که برای جای زخم، بسته به شدت آن، ممکن است سالی یک یا دو بار کافی باشد. برای برجستهسازی لب، تزریق باید هر ۳ ماه یکبار انجام شود.
تعداد جلسات تزریق: یک مطالعه در سال ۲۰۰۵ نشان داد که نتایج مثبت حدود ۹ ماه پس از اولین تزریق، ۱۲ ماه پس از تزریق دوم و ۱۸ ماه پس از تزریق سوم ماندگار بوده است.
سن و نوع پوست: ماندگاری اثر تزریق کلاژن، با توجه به سن فرد، نوع پوست و میزان تحرک ناحیه مورد تزریق از ۶ ماه الی یکسال متفاوت خواهد بود.
مقایسه ماندگاری تزریق با مصرف خوراکی
مهمترین تفاوت بین مکملهای کلاژن و تزریق، سرعت مشاهده نتایج است. اثر تزریق کلاژن بلافاصله قابل مشاهده است، در حالی که مصرف خوراکی به مرور زمان اثر میگذارد. پس از تزریق، کلاژن به محض ورود به پوست، باعث سفت شدن آن میشود و در نتیجه خطوط و چین و چروکها به طور موثری از بین میروند.
از سوی دیگر، مکملهای خوراکی کلاژن نیازمند مصرف مداوم و طولانیمدت هستند تا اثرات قابل توجهی ایجاد کنند و ماندگاری آنها به تداوم مصرف بستگی دارد. با قطع مصرف مکملهای خوراکی، به تدریج اثرات آن نیز کاهش مییابد.
عوارض احتمالی و موارد منع مصرف
اگرچه کلاژن پپتاید معمولاً ایمن است، با این حال عوارض جانبی و موارد منع مصرف خاصی دارد که آگاهی از آنها برای استفاده ایمن ضروری است.
واکنشهای آلرژیک به منابع حیوانی
واکنش آلرژیک به کلاژن پپتاید نسبتاً نادر است، اما همانند هر پروتئین دیگری، میتواند در برخی افراد واکنشهای آلرژیک ایجاد کند. از آنجا که بیشتر مکملهای کلاژن از منابع حیوانی مانند ماهی، صدف، مرغ یا گاو استخراج میشوند، افرادی که به این منابع آلرژی دارند باید از مصرف محصولات مشتق شده از آنها خودداری کنند.
علائم آلرژی میتواند از واکنشهای خفیف مانند کهیر، خارش یا بثورات پوستی تا واکنشهای شدیدتر مانند تورم صورت، لبها، زبان یا گلو، سرگیجه و مشکل در تنفس متغیر باشد. در صورت بروز علائم آلرژیک، مصرف پپتاید کلاژن باید بلافاصله قطع شود.
عوارض گوارشی خفیف پس از مصرف زیاد
رایجترین عوارض جانبی مصرف کلاژن پپتاید مربوط به دستگاه گوارش است. این عوارض معمولاً خفیف بوده و شامل موارد زیر میشوند:
- احساس سنگینی و پری در معده
- ناراحتی معده و نفخ
- اسهال (شایع با نرخ ۱-۱۰٪)
- طعم نامطبوع در دهان (نادر با نرخ کمتر از ۱٪)
این عوارض معمولاً به دلیل ماهیت متراکم پپتیدهای کلاژن ایجاد میشوند و بیشتر در صورت مصرف بیش از حد یا عدم تحمل بدن نسبت به مکمل جدید بروز میکنند. برای کاهش این عوارض، میتوان دوز مصرفی را به بخشهای کوچکتر تقسیم کرد و آب کافی همراه با مکمل نوشید.
موارد احتیاط برای زنان باردار و بیماران خاص
تمام انواع کلاژن پپتاید (به جز کلاژن دریایی) در دوران بارداری بیخطر شناخته شدهاند، اما همیشه بهتر است قبل از شروع هر نوع مکمل در دوران بارداری و شیردهی با پزشک مشورت شود. برخی برندهای خاص مانند کلاژن گلد موجب افزایش اثر کلسیتونین میشوند و برای زنان باردار و شیرده توصیه نمیشوند.
افراد مبتلا به بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید نیز باید در مصرف پپتاید کلاژن احتیاط کنند و تنها تحت نظر پزشک از آن استفاده نمایند. همچنین، افرادی که دارای مشکلات گوارشی مانند سندرم روده تحریکپذیر هستند، باید قبل از مصرف با متخصص مشورت کنند.
راهنمای انتخاب مکمل یا تزریق مناسب
هنگام انتخاب روش دریافت کلاژن پپتاید، بسیاری از ما میان گزینههای مختلف سردرگم میشویم. برخی محصولات به شکل پودر، قرص یا مایع هستند، در حالی که برخی دیگر به صورت تزریقی ارائه میشوند. همچنین، فاکتورهایی مانند ویتامین C و قیمت نیز در تصمیمگیری ما تأثیرگذار هستند.
مقایسه پودر کلاژن پپتاید با تزریق
تفاوت اصلی بین پودر کلاژن و تزریق کلاژن، در سرعت مشاهده نتایج است. اثرات تزریق کلاژن فوری است، در حالی که مکملهای کلاژن با گذشت زمان نتیجه را نشان میدهند. پودر کلاژن پپتاید معمولاً به سرعت در مایعات حل شده و به راحتی به بافتهای بدن منتقل میشود، اما برای مشاهده نتایج به زمان بیشتری نیاز دارد.
از نظر جذب، پودر کلاژن به دلیل ساختار هیدرولیز شده، سریعتر از قرص کلاژن جذب میشود. برخی متخصصان مصرف پودر کلاژن را در صبح توصیه میکنند، اگرچه مصرف آن در شب نیز میتواند مفید باشد زیرا بدن در طول خواب به طور طبیعی برای ترمیم خود عمل میکند.
برای انتخاب بین قرص و پودر کلاژن، باید به ترجیحات شخصی و نحوه مصرف مورد علاقهتان توجه کنید. پودر کلاژن را میتوان به نوشیدنیها و غذاها اضافه کرد، در حالی که قرص کلاژن باید بلعیده شود.
نقش ویتامین C در اثربخشی کلاژن
ویتامین C نقش حیاتی در سنتز کلاژن دارد. این ویتامین به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل میکند و به اتصال فیبرهای کلاژن کمک میکند. بسیاری از محصولات کلاژن پپتاید برای افزایش اثربخشی، حاوی ویتامین C هستند.
برای حصول نتیجه بهتر، باید مطمئن شوید که به اندازه کافی ویتامین C در رژیم غذایی خود دریافت میکنید تا مکمل کلاژن پپتاید شانسی برای نشان دادن فواید خود داشته باشد. همچنین، ترکیب کلاژن با آنتی اکسیدانهایی مانند ویتامین C میتواند در برابر رادیکالهای آزاد از پوست بیشتر محافظت کند.
هزینه کلاژن پپتاید و فاکتورهای مؤثر بر قیمت
قیمت محصولات کلاژن پپتید تحت تأثیر عوامل مختلفی است. به طور کلی، قیمت پودر کلاژن معمولاً بیشتر از قیمت قرص کلاژن است. برخی از فاکتورهای تأثیرگذار بر قیمت عبارتند از:
- برند و کیفیت محصول
- منبع استخراج کلاژن (گاوی، ماهی، مرغ)
- حجم محصول و تعداد دوز
- وجود مواد افزودنی مانند ویتامین C، هیالورونیک اسید، و بیوتین
به طور معمول، بزرگسالان میتوانند با خیال راحت بین ۲.۵ تا ۱۵ گرم کلاژن در روز مصرف کنند. برای دستیابی به بهترین نتیجه، مصرف کلاژن پپتاید باید حداقل ۵ ماه ادامه یابد.
نتیجه گیری:
در نهایت، کلاژن پپتاید به عنوان یکی از پرکاربردترین مکملهای زیبایی و سلامتی، نقش مهمی در حفظ و بهبود سلامت پوست، مفاصل، مو، ناخن و استخوانها ایفا میکند. همانطور که بررسی کردیم، پس از هیدرولیز شدن کلاژن طبیعی، پپتیدهای کوچکتر ایجاد میشوند که جذب آنها برای بدن آسانتر است. این پپتیدها از منابع مختلف حیوانی مانند گاو، خوک، مرغ و ماهی استخراج میشوند و هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند.
بیتردید، فواید متعدد کلاژن پپتید از کاهش چین و چروکهای پوستی گرفته تا تقویت مفاصل و افزایش تراکم استخوانها، آن را به گزینهای ارزشمند برای افرادی که به دنبال بهبود سلامت خود هستند، تبدیل کرده است. علاوه بر این، مصرف منظم کلاژن پپتاید میتواند به بهبود عملکرد گوارشی و تقویت موها و ناخنها کمک کند.
هرچند مصرف کلاژن پپتاید عموماً ایمن است، اما باید به موارد منع مصرف و احتیاطهای لازم توجه داشت. افرادی که به منابع حیوانی کلاژن حساسیت دارند، زنان باردار و شیرده، و افراد مبتلا به بیماریهای خودایمنی باید پیش از مصرف با پزشک خود مشورت کنند. همچنین، برای کاهش عوارض گوارشی احتمالی میتوان دوز مصرفی را تقسیم کرد و آب کافی نوشید.
انتخاب بین مکمل خوراکی و تزریق کلاژن پپتید به هدف شما بستگی دارد. اگر به دنبال نتیجه سریع هستید، تزریق میتواند گزینه بهتری باشد، اما برای نتایج پایدارتر، مصرف مداوم مکملهای خوراکی توصیه میشود. مطالب دیگر را نیز بخوانید تا با انواع مختلف مکملها و روشهای جوانسازی پوست آشنا شوید.
سرانجام، برای دستیابی به بهترین نتیجه، ترکیب کلاژن پپتاید با ویتامین C ضروری است زیرا این ویتامین نقش مهمی در سنتز کلاژن و اتصال فیبرهای آن دارد. با توجه به اینکه تولید طبیعی کلاژن در بدن از حدود ۲۰ سالگی شروع به کاهش میکند. جهت تزریق کلاژن پپتاید در شهرک راه آهن در کلینیک پریماه با ما در ارتباط باشید.
سوالات متداول
س1. کلاژن پپتاید چیست و چه تفاوتی با کلاژن معمولی دارد؟ کلاژن پپتاید نوعی کلاژن هیدرولیز شده است که از شکستن مولکولهای بزرگ کلاژن به قطعات کوچکتر به دست میآید. این فرم کلاژن نسبت به کلاژن معمولی راحتتر جذب بدن میشود و اثربخشی بیشتری دارد.
س2. فواید اصلی مصرف کلاژن پپتاید چیست؟ کلاژن میتواند به بهبود الاستیسیته پوست، کاهش چین و چروک، تقویت مفاصل، افزایش تراکم استخوان، و بهبود سلامت مو و ناخن کمک کند. همچنین در بهبود عملکرد گوارشی نیز موثر است.
س3. آیا مصرف کلاژن پپتاید عوارض جانبی دارد؟ اگرچه کلاژن عموماً ایمن است، برخی افراد ممکن است دچار واکنشهای آلرژیک خفیف یا عوارض گوارشی مانند نفخ و ناراحتی معده شوند. افراد با شرایط خاص پزشکی باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.
س4. تزریق کلاژن پپتاید چقدر ماندگار است؟ ماندگاری تزریق کلاژن میتواند تا 5 سال باشد، اما این مدت بسته به نوع کلاژن، محل تزریق و عوامل فردی متفاوت است. معمولاً نتایج تزریق نسبت به مصرف خوراکی سریعتر و ماندگارتر است.
س5. چه مقدار کلاژن پپتاید باید مصرف شود و آیا ویتامین C مهم است؟ مصرف روزانه 2.5 تا 15 گرم کلاژن برای بزرگسالان توصیه میشود. ویتامین C نقش مهمی در سنتز و جذب کلاژن دارد، بنابراین مصرف همزمان آن با کلاژن پپتاید میتواند اثربخشی را افزایش دهد.